ประวัติความเป็นมา เมืองราชบุรีเดิมมีศูนย์กลางอยู่ที่วัดมหาธาตุ
ซึ่งตั้งอยู่บนฝั่งขวาของแม่น้ำแม่กลองมาแต่สมัยทวารวดี จวบจนถึงรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2
แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ทรงพิจารณาเห็นว่าที่ตั้งเมืองราชบุรีเดิมนั้นเสียเปรียบในเชิงยุทธศาสตร์ต่อพม่า ที่มักเข้ามาราวีอยู่เสมอ
เนื่องจากด้านหลังเป็นแม่น้ำ ยากแก่การถอยทัพหนีเมื่อเสียที
จึงได้โปรดเกล้าฯ ให้ย้ายเมืองไปตั้งทางฝั่งตะวันออก คือ ฝั่งซ้ายของแม่น้ำ เพื่อให้ข้าศึกเข้าถึงตัวเมืองได้ยากขึ้น และมีทางถอยเมื่อเสียเปรียบการย้ายเมืองในครั้งนี้ ได้มีการกำหนดฤกษ์ทำพิธีลงหลักเมืองด้วย โดยจัดพิธีสมโภช 3 วัน
3 คืน เริ่มตั้งแต่วันอังคาร แรม๑๓ ค่ำ เดือน 6
ปีฉลู พุทธศักราช 2360 ครั้นถึงวันพฤหัสบดี แรม 15 ค่ำ เวลา 0700 นาฬิกา ถึงกำหนดฤกษ์
ลงหลักเมืองแล้วก่อสร้างกำแพงเมืองและอื่นๆ ต่อไป
ในปี พ.ศ.2440 ได้มีการย้ายศาลากลางจังหวัด ซึ่งเดิมอยู่ในกำแพงเมืองกลับไปรวมกับศาลาว่าการมณฑลทางฝั่งขวาของแม่น้ำแม่กลอง แต่ศาลเจ้าพ่อหลักเมืองก็ยังคงอยู่ที่เดิม ต่อมาในปี พ.ศ.2448 บริเวณในกำแพงเมืองได้เป็นที่ตั้งของหน่วยทหาร ซึ่งปัจจุบัน เป็นที่ตั้งของกรมการทหารช่าง ดังนั้น ทหารช่างจึงทำหน้าที่ดูแล ทำนุบำรุงรักษาบริเวณศาลเจ้าพ่อหลักเมืองด้วย
เพื่อรำลึกในวันมหามงคลซึ่งเป็นประวัติศาสตร ์อันทรงคุณค่าของเมืองราชบุรี ที่ผ่านการประกอบพิธีลงหลักเมืองอันศักดิ์สิทธิ์ นับเนื่องมาถึงปัจจุบันซึ่งจะครบรอบปีที่ 191 ในวันที่ 27 พฤษภาคม 2551 กรมการทหารช่างร่วมกับจังหวัดราชบุรีได้กำหนดจัดงานสักการะศาลเจ้าพ่อหลักเมืองราชบุรีประจำปี 2551 ระหว่างวันที่ 11 - 15 เม.ย.51 โดยมีพิธีการต่างๆ ดังนี้.-
วันพฤหัสบดีที่ 10 เม.ย.51 เวลา 1330 น. - พิธีแห่หลวงพ่อแก่นจันทน์จาก
วัดช่องลมมาประดิษฐาน ณ
บริเวณศาลเจ้าพ่อหลักเมือง
วันพฤหัสบดีที่ 10 เม.ย.51 เวลา 0909 น. - พิธีบวงสรวง (พิธีพราหมณ์)
วันศุกร์ที่ 11 เม.ย.51 เวลา 0645 น. - พิธีสงฆ์ และพิธีเปิดงานฯ
กรมการทหารช่าง และจังหวัดราชบุรีขอเชิญพี่น้องประชาชนทั่วไป ร่วมพิธีสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองที่สำคัญของไทย และร่วมสนุกกับมหรสพสมโภช 5 วัน 5 คืน อาทิเช่น .-
- ดนตรี รำวงย้อนยุค ประกวดร้องเพลงลูกทุ่งเยาวชน
- เกมชิงโชค สอยดาว ปาเป้า บิงโก สาวน้อยตกน้ำ ไข่เอราวัณลอยฟ้า
- สวนสนุก มอเตอร์โชว์ นวดแผนไทย ดูดวงชะตาราศีจากหมอดูชื่อดัง
- การออกร้าน และนิทรรศการของส่วนราชการ และภาคเอกชน
- ชมการแข่งขันเซปัคตะกร้อ และตะกร้อลอดห่วงจากสมาคมชั้นนำของประเทศไทย
- พิเศษสุดกับโชว์การแข่งขันตะกร้อลอดห่วงหญิง
- สินค้า OTOP สินค้าราคาถูก และกิจกรรมต่างๆ อีกมากมาย
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมที่ กองประชาสัมพันธ์การจัดงานสักการะศาลเจ้าพ่อหลักเมืองราชบุรีประจำปี ๒๕๕๑ กรมการทหารช่าง ค่ายภาณุรังษี อ.เมือง จ.ราชบุรี โทร.032 - 337014 ต่อ 53131
ขอเชิญร่วมงานสักการะศาลเจ้าพ่อหลักเมืองราชบุรี ประจำปี 2551
ณ บริเวณ ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง ค่ายภาณุรังษี อ.เมือง จ.ราชบุรี
วันที่ 11 - 15 เมษายน 2551
( ครบรอบ 191 ปี พิธีสมโภชฯ )